Compartir:  

Contar en tamazight

Visión de conjunto del idioma

Cuarenta y dos en tamazight El tamazight del Marruecos Central (tamaziɣt, ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ) es una lengua berebere que se habla en Marruecos Central dónde tiene alrededor de 3 millones de hablantes. El tamazight se escribe con el alfabeto tifinagh (en una versión normalizada por el IRCAM en 2003) y es transcrito en alfabeto latino y árabe. El tamazight tiene el estatuto de idioma oficial en Marruecos al lado del árabe.

Por falta de datos, podemos contar por el momento solamente hasta 9 999 en el idioma tamazight. Por favor contácteme si usted puede ayudarme con esta limitación.

Lista de números en tamazight

  • 1 – ⵢⴰⵏ (yan)
  • 2 – ⵙⵉⵏ (sin)
  • 3 – ⴽⵕⴰⴹ (kṛaḍ)
  • 4 – ⴽⴽⵓⵣ (kkuz)
  • 5 – ⵙⵎⵎⵓⵙ (smmus)
  • 6 – ⵚⴹⵉⵚ (ṣḍiṣ)
  • 7 – ⵙⴰ (sa)
  • 8 – ⵜⴰⵎ (tam)
  • 9 – ⵜⵥⴰ (tẓa)
  • 10 – ⵎⵔⴰⵡ (mraw)
  • 11 – ⵢⴰⵏ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (yan d mraw)
  • 12 – ⵙⵉⵏ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (sin d mraw)
  • 13 – ⴽⵕⴰⴹ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (kṛaḍ d mraw)
  • 14 – ⴽⴽⵓⵣ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (kkuz d mraw)
  • 15 – ⵙⵎⵎⵓⵙ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (smmus d mraw)
  • 16 – ⵚⴹⵉⵚ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (ṣḍiṣ d mraw)
  • 17 – ⵙⴰ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (sa d mraw)
  • 18 – ⵜⴰⵎ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (tam d mraw)
  • 19 – ⵜⵥⴰ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (tẓa d mraw)
  • 20 – ⵙⵉⵏ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (sin id mraw)
  • 30 – ⴽⵕⴰⴹ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (kṛaḍ id mraw)
  • 40 – ⴽⴽⵓⵣ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (kkuz id mraw)
  • 50 – ⵙⵎⵎⵓⵙ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (smmus id mraw)
  • 60 – ⵚⴹⵉⵚ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (ṣḍiṣ id mraw)
  • 70 – ⵙⴰ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (sa id mraw)
  • 80 – ⵜⴰⵎⵜ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (tamt id mraw)
  • 90 – ⵜⵥⴰⵜ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (tẓat id mraw)
  • 100 – ⵜⵉⵎⵉⴹⵉ (timiḍi)
  • 1 000 – ⵉⴼⴹ (ifḍ)

Reglas de numeración del idioma tamazight

Ahora que ha tenido una visión general de los números más comunes, pasemos a las reglas para escribir decenas, números compuestos, y por qué no cientos, miles y más allá (si es posible).

  • Zero tiene solamente une forma al singular, el masculino ⴰⵎⵢⴰ (amya), pero tiene una forma plural: ⵉⵎⵢⴰⵜⵏ (imyatn).
    Los numerales de la serie uno a nueve varían en género, el femenino obteniendose por simple adición del índice -ⵜ (-t) al final de la forma masculina.
    Los dígitos del cero al nueve en masculino son: ⵢⴰⵏ (yan) / ⵢⵓⵏ (yun) / ⵉⵊⵊ (ijj) / ⵉⴷⵊ (idj) [1] (cuatro formas posibles), ⵙⵉⵏ (sin) [2], ⴽⵕⴰⴹ (kṛaḍ) o ⵛⴰⵕⴹ (ʃaṛḍ) [3], ⴽⴽⵓⵣ (kkuz) [4], ⵙⵎⵎⵓⵙ (smmus) [5], ⵚⴹⵉⵚ (ṣḍiṣ) [6], ⵙⴰ (sa) [7], ⵜⴰⵎ (tam) [8] y ⵜⵥⴰ (tẓa) [9].
    La misma serie en femenino es: ⵢⴰⵜ (yat) / ⵢⵓⵜ (yut) / ⵉⵛⵜ (iʃt) [1] (tres formas posibles), ⵙⵏⴰⵜ (snat) [2], ⴽⵕⴰⵟⵜ (kṛaṭt) o ⵛⴰⵕⴹⵜ (ʃaṛḍt) [3], ⴽⴽⵓⵣⵜ (kkuzt) [4], ⵙⵎⵎⵓⵙⵜ (smmust) [5], ⵚⴹⵉⵚⵜ (ṣḍiṣt) [6], ⵙⴰⵜ (sat) [7], ⵜⴰⵎⵜ (tamt) [8] y ⵜⵥⴰⵜ (tẓat) [9].
  • Diez se escribe ⵎⵔⴰⵡ (mraw) en masculino y ⵎⵔⴰⵡⵜ (mrawt) en femenino.
  • Del once al diecinueve, los números se forman poniendo la unidad, después el morfema de coordinación ⴷ (d) (y), y la palabra diez (ejemplo: ⵢⴰⵏ/ⵢⵓⵏ/ⵉⵊⵊ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (yan/yun/ijj d mraw) [11], ⵙⵉⵏ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (sin d mraw) [12], ⴽⵕⴰⴹ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (kṛaḍ d mraw) o ⵛⴰⵕⴹ ⴷ ⵎⵔⴰⵡ (ʃaṛḍ d mraw) [13]).
    Si el nombre de la entidad contada está en femenino, la cifra de las unidades sigue siendo en masculino y el de la decena toma la marca del femenino (ejemplo: ⵢⴰⵏ ⴷ ⵎⵔⴰⵡⵜ (yan d mrawt) [11], ⵙⵉⵏ ⴷ ⵎⵔⴰⵡⵜ (sin d mrawt) [12], ⴽⵕⴰⴹ ⴷ ⵎⵔⴰⵡⵜ (kṛaḍ d mrawt) [13]).
  • A partir de veinte, las decenas se forman poniendo la cifra multiplicadora seguida por el sintagma ⵉⴷ (id) (de los) y la palabra diez: ⵙⵉⵏ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (sin id mraw) [20], ⴽⵕⴰⴹ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (kṛaḍ id mraw) [30], ⴽⴽⵓⵣ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (kkuz id mraw) [40], ⵙⵎⵎⵓⵙ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (smmus id mraw) [50], ⵚⴹⵉⵚ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (ṣḍiṣ id mraw) [60], ⵙⴰ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (sa id mraw) [70], ⵜⴰⵎⵜ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (tamt id mraw) [80] y ⵜⵥⴰⵜ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ (tẓat id mraw) [90]. Las decenas toman la marca del género del nombre que les sigue (nombre de la entidad contada).
  • Las decenas de más de veinte y las unidades se compuestan poniendo el dígito de la decena, después la coordinación ⵉ (i) (y), y la unidad (ejemplo: ⵙⵉⵏ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ ⵉ ⵙⴰ (sin id mraw i sa) [27], ⵙⴰ ⵉⴷ ⵎⵔⴰⵡ ⵉ ⵙⵎⵎⵓⵙ (sa id mraw i smmus) [75]).
  • Cien se escribe ⵜⵉⵎⵉⴹⵉ (timiḍi) (ⵜⵉⵎⴰⴹ (timaḍ) en plural), y es siempre femenino. Pues los nombres de centenas usan cifras femeninas como multiplicadores: ⵜⵉⵎⵉⴹⵉ (timiḍi) [100], ⵙⵏⴰⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (snat timaḍ) [200], ⴽⵕⴰⵟⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (kṛaṭt timaḍ) [300], ⴽⴽⵓⵣⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (kkuzt timaḍ) [400], ⵙⵎⵎⵓⵙⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (smmust timaḍ) [500], ⵚⴹⵉⵚⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (ṣḍiṣt timaḍ) [600], ⵙⴰⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (sat timaḍ) [700], ⵜⴰⵎⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (tamt timaḍ) [800] y ⵜⵥⴰⵜ ⵜⵉⵎⴰⴹ (tẓat timaḍ) [900]). El nombre que sigue cien está en plural e introducido por la preposición ⵏ (n) (de).
  • Mil se escribe ⵉⴼⴹ (ifḍ) (ⴰⴼⴹⴰⵏ (afḍan) en plural). Pues tenemos ⵙⵉⵏ ⴰⴼⴹⴰⵏ (sin afḍan) [2 000], ⴽⵕⴰⴹ ⴰⴼⴹⴰⵏ (kṛaḍ afḍan) [3 000], ⵜⵉⵎⵉⴹⵉ ⵏ ⴰⴼⴹⴰⵏ (timiḍi n afḍan) [100 000] (en este caso se usa la preposición ⵏ (n)).

Escribir un número en palabras en tamazight

Pasemos a la aplicación práctica de las reglas de numeración en tamazight. ¿Puede adivinar cómo se escribe un número? Ingrese un número y trate de formularlo en su cabeza, o tal vez escribiéndolo en un papel, antes de ver la respuesta.

Libros

Grammaire du berbère Grammaire du berbère
por , ediciones L’Harmattan (2000)
[Amazon.com Amazon.com]

Grammaire berbère : Rifain, tamazight, chleuh, kabyle Grammaire berbère : Rifain, tamazight, chleuh, kabyle
por , ediciones L’Harmattan (1997)
[Amazon.com Amazon.com]

Enlaces

Lenguas bereberes

Cabilio, tamazight.

Otros idiomas soportados

Otros idiomas actualmente soportados son demasiado numerosos para estar listados aquí. Por favor, seleccione un idioma en la lista completa de idiomas soportados.