Contar em quenya
Visão geral da língua
A língua quenya (quenya em tengwar) é uma das línguas falada pelos Elfos no mundo imaginário de Arda criado por J. R. R. Tolkien (cujo O Senhor dos Anéis é a mais conhecidas das suas obras). Influenciado principalmente pelo finlandês, na sua gramática, fonología e no seu vocabulário, tem também influências do latim, do grego, do alemão e do espanhol. O quenya escreve-se em alfabeto latim ou em tengwar.
Lista de números em quenya
- 1 – minë (minë)
- 2 – atta (atta)
- 3 – neldë (neldë)
- 4 – canta (canta)
- 5 – lempë (lempë)
- 6 – enquë (enquë)
- 7 – otso (otso)
- 8 – tolto (tolto)
- 9 – nertë (nertë)
- 10 – cainen (cainen)
- 11 – minquë (minquë)
- 12 – yunquë (yunquë)
- 13 – nelcëa (nelcëa)
- 14 – cancëa (cancëa)
- 15 – lencëa (lencëa)
- 16 – encëa (encëa)
- 17 – occëa (occëa)
- 18 – tolcëa (tolcëa)
- 19 – nercëa (nercëa)
- 20 – yucainen (yucainen)
- 30 – nelcainen (nelcainen)
- 40 – cancainen (cancainen)
- 50 – lemincainen (lemincainen)
- 60 – eneccainen (eneccainen)
- 70 – otsocainen (otsocainen)
- 80 – tolcainen (tolcainen)
- 90 – nercainen (nercainen)
- 100 – tuxa (tuxa)
- 1 000 – húmë (húmë)
- um milhão – mindóra (mindóra)
Algarismos e números em tengwar
A escrita tengwar utiliza-se para escrever várias línguas do mundo da Terra Média, como o quenya e o sindarin. Dado que estes idiomas usam (ou usaram originalmente) um sistema de numeração duodecimal (de base 12), o tengwar tem símbolos para os «algarismos» dez e onze.

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11
Regras de numeração do quenya
Agora que teve uma visão geral dos números mais comuns, vamos passar para as regras para escrever as dezenas, os números compostos, e porque não as centenas, os milhares e além (se for possível).
- Os algarismos de zero a nove e os números de dez a doze têm nomes específicos: munta (munta) [0], minë (minë) [1], atta (atta) [2], neldë (neldë) [3], canta (canta) [4], lempë (lempë) [5], enquë (enquë) [6], otso (otso) [7], tolto (tolto) [8], nertë (nertë) [9], cainen (cainen) [10], minquë [11] (minquë) e yunquë (yunquë) [12]. Os Elfos usaram originalmente um sistema de numeração duodecimal (de base 12), o que explica a irregularidade de onze e doze.
- De treze a dezanove, os números formam-se a partir da primeira sílaba (agindo como uma raiz) dos algarismos de um a nove, aos quais acrescenta-se o sufixo -cëa (-cëa) no fim: nelcëa (nelcëa) [13], cancëa (cancëa) [14], lencëa (lencëa) [15], encëa (encëa) [16], occëa (occëa) [17], tolcëa (tolcëa) [18] e nercëa (nercëa) [19].
- As dezenas formam-se acrescentando a palavra dez (cainen, cainen) depois da raiz do algarismo multiplicador correspondente, à exceção de dez pelo qual o multiplicador é implícito: cainen (cainen) [10], yucainen (yucainen) [20], nelcainen (nelcainen) [30], cancainen (cancainen) [40], lemincainen (lemincainen) [50], eneccainen (eneccainen) [60], otsocainen (otsocainen) [70], tolcainen (tolcainen) [80] e nercainen (nercainen) [90].
- Os números de vinte e um a noventa e nove formam-se com a unidade, seguida pela dezena separada por um espaço (exemplo: lempë yucainen (lempë yucainen) [25], enquë cancainen (enquë cancainen) [46]).
- As centenas formam-se da mesma maneira do que as decenas, isto é acrescentando a palavra para cem (tuxa, tuxa) depois da raiz do algarismo multiplicador correspondente, à exceção de cem mesmo: tuxa (tuxa) [100], yutuxa (yutuxa) [200], neltuxa (neltuxa) [300]… Quando a centena estar composta, a unidade escreve-se primeiro, depois a dezena e ao fim a centena, cada uma separada por um espaço das outras (exemplo: atta otsocainen tuxa (atta otsocainen tuxa) [172], lempë tolcainen yutuxa (lempë tolcainen yutuxa) [285], cancainen neltuxa (cancainen neltuxa) [340])
- Presumimos que os milhares se formam da mesma maneira do que as dezenas, isto é acrescentando a palavra para mil (húmë, húmë) depois da raiz do algarismo multiplicador correspondente, à exceção de mil mesmo: húmë (húmë) [1 000], yuhúmë (yuhúmë) [2 000], nelhúmë (nelhúmë) [3 000]…
- A palavra para milhão é mindóra (mindóra).
Escrever un número em palavras em quenya
Passemos à aplicação prática das regras de numeração em quenya. Consegue adivinhar como se escreve um número? Digite um número e tente formulá-lo na sua cabeça, ou porque não escrevê-lo num pedaço de papel, antes de exibir a resposta.
Livros
The Ring of Words: Tolkien and the Oxford English Dictionary
por Edmund Weiner, editora Oxford University Press (2009)
[ Amazon.com,
Kindle - Amazon.com]
The Languages of Tolkien’s Middle-Earth
por Ruth S. Noel, editora Mariner Books (1980)
[ Amazon.com]
La route perdue
por J.R.R. Tolkien, editora Bourgois (2008)
[ Amazon.com]
Ligações
Línguas do Senhor dos Anéis
Quenya e sindarin.
Outras línguas suportadas
As outras línguas atualmente suportadas são muito numerosas para serem listadas aqui. Por favor selecione uma língua na lista completa das línguas suportadas.